19 Temmuz 2025’te TBMM’de kabul edilen 7554 Sayılı Kanun, çevre, madencilik, enerji ve imar alanlarında pek çok önemli değişiklik getiriyor. Özellikle rehabilitasyon yükümlülükleri, zeytinliklerde madencilik, ÇED süreçleri, orman ve mera alanlarının enerji projelerine açılması gibi kritik konulara yönelik yeni hükümler dikkat çekiyor.
🔍 Anahtar Noktalar:
- ÇED olmadan başvuru yapılabilecek fakat uygulama yapılamayacak
- ÇED sürecinde üç ay içinde görüş bildirmeyen kurumların görüşü olumlu sayılacak.
- Rehabilitasyon bedeli ruhsat bedelinin %100’ü olacak şekilde yeniden tanımlandı.
- Zeytinliklerde madencilik, kamu yararı şartı ve fidan dikim zorunluluğu ile mümkün hale geldi.
- Stratejik ve kritik madenler için acele kamulaştırma ve zorunlu stoklama imkânı getirildi.
- Ormanlık ve mera alanları yenilenebilir enerji projelerine tahsis edilebilecek.
- GES ve RES projelerinde yapı ruhsatı affı getirildi.
- İmar planı ve ruhsat işlemleri Bakanlık tarafından doğrudan yapılabilecek hale geldi.
🧾 Süper İzin Dönemi ile İlgili Detaylar
📝 ÇED Sürecinde Yeni Düzenleme
- ÇED Olumlu Kararı alınmadıkça yatırım, teşvik, ruhsat verilemeyecek.
- Ancak bu karar olmadan da başvuru yapılabilecek.
- Görüş süresi üç ay; cevap gelmezse olumlu kabul edilecek. Azami bir ay ek süre verilebilecek.
🌱 Rehabilitasyon Bedeli ve Tanımı Yenilendi
- Eski “çevreyle uyum teminatı” kaldırıldı, yerine rehabilitasyon bedeli geldi.
- Bedel, ruhsat bedelinin %100’ü olacak.
- Sadece rehabilitasyon için kullanılacak, başka amaçla devredilemez, haczedilemez.
🌳 Zeytinliklerde Madencilik Şartlı Hale Geldi
- Zeytinlik alanlarda madencilik, alternatif alan bulunamaması ve kamu yararı şartıyla mümkün.
- Zeytin ağaçları taşınacak veya en az iki katı kadar yeni zeytin sahası kurulacak.
- Her yıl için ayrıca rehabilitasyon tahsilatı yapılacak.
⛏️ Stratejik ve Kritik Madenler
- Ulusal güvenlik ve arz güvenliği açısından önemli madenler bu kapsamda tanımlandı.
- Bu madenler için acele kamulaştırma yapılabilecek.
- Zorunlu stok miktarları Cumhurbaşkanı tarafından belirlenecek.
🌾 Orman ve Mera Alanlarının Kullanımı
- GES ve RES projeleri için orman arazilerinde ön lisans süresi kadar izin verilebilecek.
🏗️ Enerji Tesislerine Yapı Ruhsatı Affı
- 31 Aralık 2024’e kadar faaliyete geçen lisanslı enerji tesisleri için uygunluk belgesiyle ruhsatsız yapı affı getirildi.
- Bu belge, iş yeri açma ruhsatı yerine geçecek ve idari yaptırımlar iptal edilecek.
🏛️ Bakanlığa İmar ve Ruhsat Yetkisi
- GES ve RES projelerinin imar planları ve yapı ruhsatları, artık doğrudan Bakanlık tarafından onaylanabilecek.
- Bakanlık onaylı planlar ilan süresi sonunda kesinleşmiş sayılacak.
📌 Sonuç
Kanun No. 7554, Türkiye’nin çevre, maden ve enerji politikalarında yapısal bir dönüşüm başlatıyor. Özellikle yatırım süreçlerinin hızlandırılması, çevresel denetimin kurallı hale gelmesi ve kamu yararı odaklı karar mekanizmalarının güçlendirilmesi bu yasal düzenlemenin temel omurgasını oluşturuyor.