Dünya genelinde elektrikli araç (EV) pazarında yaşanan hızlı büyüme, otomotiv endüstrisinde ve enerji tüketiminde köklü değişikliklere yol açıyor. Uluslararası Enerji Ajansı’nın (IEA) yeni yayınladığı yıllık Küresel EV Görünümü raporuna göre, elektrikli araç satışları 2023 ve 2024 yıllarında rekor seviyelere ulaşarak, petrol tüketimini önemli ölçüde azaltacak ve çevresel sürdürülebilirliğe katkıda bulunacak.
Önemli Noktalar
- 2023 yılında küresel elektrikli araç satışları %35 artarak 14 milyona ulaştı.
- 2024 yılında dünya genelinde elektrikli araç satışlarının 17 milyona ulaşması bekleniyor.
- Çin’de 2024’te satılan araçların %45’i elektrikli olacak.
- ABD’de her dokuz araçtan biri, Avrupa’da ise dört araçtan biri elektrikli olacak.
- 2030 yılına kadar Çin’deki araçların üçte biri, ABD ve AB’deki araçların beşte biri elektrikli olacak.
- Elektrikli araçların yaygınlaşması, petrol tüketimini önemli ölçüde azaltacak.
- 2035 yılına kadar satılan araçların yarısının elektrikli olması bekleniyor.
- Elektrikli araç üretim zincirine yapılan yatırımlar ve batarya teknolojilerindeki iyileşmeler, maliyetleri düşürmeye devam edecek.
- 2023 yılında halka açık şarj noktalarının sayısı %40 arttı; 2035 yılına kadar şarj ağlarının altı kat büyümesi gerekiyor.
- IEA’ya göre, elektrikli araçların otomotiv ve enerji sektörleri üzerinde büyük etkileri olacak.
Küresel Elektrikli Araç Satışlarındaki Büyük Artış
2023 yılında dünya genelinde elektrikli araç satışları %35 artarak neredeyse 14 milyona ulaştı. 2024 yılında küresel elektrikli araç satışlarının yaklaşık 17 milyona ulaşması bekleniyor. Bu hızlı artış, elektrikli araçların küresel otomotiv endüstrisinde giderek daha fazla yer edinmesini sağlıyor.
Çin, ABD ve Avrupa’daki Satış Projeksiyonları
2024 yılında Çin’de satılan araçların %45’inin, ABD’de her dokuz araçtan birinin ve Avrupa’da dört araçtan birinin elektrikli olması bekleniyor. 2030 yılına kadar ise Çin’deki araçların üçte biri, ABD ve Avrupa Birliği’nde ise beşte biri elektrikli olacak. Bu büyüme, elektrikli araçların yaygınlaşmasında önemli bir rol oynayacak.
Elektrikli Araçların Enerji Tüketimine Etkileri
Elektrikli araçların yaygınlaşması, karayolu taşımacılığında petrol tüketimini önemli ölçüde azaltacak. 2035 yılına kadar dünya genelinde satılan araçların yarısının elektrikli olması bekleniyor. Enerji ve iklim taahhütlerinin tam olarak yerine getirilmesi halinde ise bu oran üçte ikiye çıkacak. Bu senaryoda, elektrikli araçların hızlı benimsenmesi, günlük petrol tüketimini yaklaşık 12 milyon varil azaltacak.
Yatırımlar ve Teknolojik Gelişmeler
Elektrikli araç üretim zincirine yapılan büyük yatırımlar ve batarya teknolojilerindeki iyileşmeler, elektrikli araçların maliyetlerini düşürmeye devam edecek. Çin’de satılan elektrikli araçların %60’ından fazlası 2023 yılında geleneksel araçlardan daha ucuzdu. Ancak Avrupa ve ABD’de içten yanmalı motorlu araçlar hala daha ucuz. Piyasadaki rekabetin artması ve batarya teknolojilerinin gelişmesiyle bu durumun değişmesi bekleniyor.
Şarj Altyapısının Gelişimi ve Önemi
Küresel olarak 2023 yılında kurulan halka açık şarj noktalarının sayısı %40 arttı. 2035 yılına kadar elektrikli araç dağıtım seviyesini karşılayabilmek için şarj ağlarının altı kat büyümesi gerekiyor. Bu büyüme, elektrikli araçların yaygınlaşmasında kritik bir rol oynayacak. Ayrıca, şarj taleplerinin elektrik şebekelerini zorlamaması için dikkatli planlama ve politika desteği gerekecek.
IEA’nın Elektrikli Araçlar Hakkındaki Görüşleri
IEA İcra Direktörü Fatih Birol’a göre, elektrikli araçların küresel otomotiv endüstrisi ve enerji sektörü üzerinde büyük etkileri olacak. Birol, batarya üretimindeki yatırım dalgasının, otomobil üreticilerinin genişleme planlarını destekleyeceğini belirtiyor. Bu da yollardaki elektrikli araçların oranının hızla artmasını sağlayacak.
Sonuç
Elektrikli araçların hızlı yükselişi, otomotiv endüstrisini ve enerji tüketim alışkanlıklarını yeniden şekillendiriyor. IEA’nın raporu, politika desteği ve teknolojik gelişmelerin devam etmesi halinde, elektrikli araçların önümüzdeki on yılda daha da yaygınlaşacağını ve sürdürülebilir bir gelecek için önemli bir rol oynayacağını öngörüyor. Bu dönüşüm, sadece çevresel faydalar sağlamakla kalmayacak, aynı zamanda ekonomik ve endüstriyel yeniliklere de kapı aralayacak.
[1] Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) “Global EV Outlook 2024- Press Release”
