Üzerinde mutabakata varılan metinde fosil yakıt kaynaklı enerji üretiminin, 2050 yılına kadar net sıfır emisyona ulaşmak adına 2030’a kadar eylemlerin hızlandırılması yolu ile adil, sistemli ve hakkaniyetli bir şekilde vazgeçilme hedefi belirlendi.
Zirveye başkanlık yapan Sultan el-Cabir kapanış oturumunda yaptığı konuşmada elde edilen uzlaşmanın çok taraflılığın, birliğin, dayanışmanın, uluslararası ortaklık ve işbirliği ile birlikte küresel iklim sorununa çözüm bulma konusunda samimi, pragmatik, sonuç odaklı ve bilimin yönlendirdiği kişiler için gerçek bir zafer olduğunu savundu.
Uzlaşılan küresel durum değerlendirmesi metninin Paris İklim Anlaşması’nda belirlenen 1,5°C hedefi için tekrar doğru yola sokmak için gerçek bir yol haritası olarak niteleyen el-Cabir bunun tarihi bir zafer olduğunu ifade etti.
Üzerinde mutabakata varılan metinde, 2050 yılına kadar net sıfır emisyona ulaşmak adına 2030’a kadar eylemlerin hızlandırılması yolu ile fosil yakıt kaynaklı enerji üretiminde, adil, sistemli ve hakkaniyetli bir şekilde vazgeçilme hedefi belirlendi.
Metinde ayrıca:
- 2030 yılına kadar küresel yenilenebilir enerji kapasitesinin üç katına çıkarılması,
- Enerji verimliliği oranının iki katına çıkarılması,
- Etkisi azaltılmamış (unabated) kömürlü termik santrallerin aşamalı olarak devreden çıkarılması,
- Yüzyılın ortalarından çok önce veya ortalarında sıfır ve düşük karbonlu yakıtların kullanıldığı net sıfır emisyonlu enerji sistemlerine yönelik küresel çabaların hızlandırılması;
- Diğerlerinin yanı sıra, yenilenebilir enerji kaynakları, nükleer enerji, başta emisyonların azaltılmasının zor olduğu sektörlerde karbon yakalama, kullanma ve depolama gibi teknolojiler ile birlikte düşük karbonlu hidrojen üretimi de dahil olmak üzere sıfır ve düşük emisyon teknolojilerinin hızlandırılması;
- 2030 yılına kadar, başta metan olmak üzere karbon dioksit dışı emisyonların önemli oranda azaltılmasının hızlandırılması,
- Karayolu taşımacılığından kaynaklanan emisyonların azaltılması için altyapının geliştirilmesi ile sıfır ve düşük emisyonlu araçların kullanımının hızlandırılması,
- Enerji yoksulluğuna veya adil geçişlere çözüm getirmeyen verimsiz fosil yakıt sübvansiyonlarının mümkün olan en kısa sürede aşamalı olarak kaldırılması
üzerinde mutabakat varıldı.
“Türkiye küresel iklim eylemine katkı sunmaya devam edecek”
Kapanış oturumunda konuşan Türkiye Cumhuriyeti İklim Değişikliği Başmüzakerecisi Fatma Varank da COP28’in kapsamlı ve zorlu bir müzakere sürecinin sonunda başarı ile sonuçlandırıldığını söyledi.
Varank, zirvenin BAE başkanlığının kapsayıcı, şeffaf, çözüm odaklı ve kimseyi geride bırakmayan yaklaşım sayesinde iklim değişikliği ile mücadelede hafızalarda yer edecek başarı gösterdiğini de ifade ederken, COP28 sonuçlarının tüm ülkeler için politika rehberi olacağı ve Paris Anlaşmasında belirlenen 1,5°C derece hedefi için azmin ve çabaların artırılmasını sağlayacağını dile getirdi.
Türkiye’nin gelişmekte olan bir ülke olarak küresel iklim eylemine katkı sunmaya devam edeceğini de dile getiren Fatma Varank, Türkiye’nin COP31’e ev sahipliği yapmak konusunda güçlü iradesi sürmekte olduğunu da sözlerine ekledi.
Fatma Varank konuşmasını bundan sonraki COP zirvelerinin kadınların, çocukların ve masum sivillerin bombalanmadığı bir dünyada gerçekleştirilmesi dileği ile bitirdi.
