Yenilenebilir enerji teknolojilerinden depolama çözümlerine uzanan geniş bir alanda faaliyet gösteren ve küresel bir oyuncu olan GE Vernova, Türkiye’nin enerji geçişinde de aktif rol üstleniyor. Enerji Ajansı olarak, GE Vernova’nın Türkiye’nin güneş enerjisi ve depolama alanındaki çalışmalarını, finansman stratejilerini ve ülkenin enerji geçişindeki rolünü şirketin Küresel Enerji Dönüşümü ve Depolama Lideri Ed Torres ile konuştuk.
GE Vernova Türkiye’de uzun yıllardır faaliyet gösteriyor. Bugüne kadar güneş enerjisi sektöründeki rolünüzü ve başarılarınızı nasıl özetlersiniz?
Türkiye’nin güneş enerjisi sektöründe güçlü bir yerimiz var. GE Vernova olarak, yıllar içinde gelişmiş teknolojilerimiz, projelere özel çözümlerimiz ve finansal uzmanlığımızla Türkiye’nin yenilenebilir enerji büyümesini destekledik. Bugün, oluşturulmasına katkıda bulunduğumuz güçlü finansman altyapısıyla, Türkiye’nin güneş enerjisi kapasitesinde önemli bir paya sahibiz.
Bunun en iyi örneklerinden biri, teknolojimizin operasyonların merkezinde yer aldığı, Avrupa’nın en büyük tek kaynaklı güneş enerjisi tesisi olan Karapınar Güneş Enerjisi Santrali’dir. Bizi gerçekten farklı kılan ise benzersiz yaklaşımımız: Ana teknoloji ürünümüz olan inverterleri sunmakla kalmıyor, aynı zamanda mühendislik hizmetleri, performans garantili genişletilmiş ekipman çözümleri de sunarak güvenilir enerji üretimini garanti altına alıyoruz. Ayrıca, Finansal Hizmetler ekibimiz, yatırımcıların uluslararası ölçekte rekabetçi finansmana erişimini sağlayarak, yerel finansmanın sınırlı ve maliyetli olabildiği bu piyasada kritik bir rol oynuyor.
Teknoloji, finansman ve işbirliğini bir araya getirerek, yalnızca bugünün güneş enerjisi kapasitesini inşa etmekle kalmıyor, aynı zamanda depolama çözümleri de dahil olmak üzere gelecekteki büyümenin temellerini atıyoruz.
Yenilenebilir enerji projelerinde finansman her zaman büyük bir engel olarak karşımıza çıkıyor. GE Vernova bu zorluğu aşmaya nasıl yardımcı oluyor?
Çok haklısınız. Finansman, özellikle sermayeye erişimin zor olduğu pazarlarda, en büyük zorluklardan biri olabiliyor. İşte tam da bu noktada Finansal Hizmetler ekibimiz devreye giriyor.
Müşterilerimizin rekabetçi ve ihtiyaçlarına özel finansman çözümlerine erişimini sağlamak için tüm dünyada ihracat kredi kuruluşlarıyla yakın işbirliği içindeyiz. Sadece Türkiye’de, yenilenebilir enerji yatırımlarına 1,6 milyar dolardan fazla destek sağladık ve bunun önemli bir bölümü güneş enerjisi projelerine aktarıldı. Bu işbirlikleri, Türkiye’nin en büyük ve yenilikçi yenilenebilir enerji projelerinin hayata geçirilmesini mümkün kıldı. Bu projeler arasında önemli ölçekli güneş enerjisi santralleri ve dünyanın en büyük endüstriyel öz tüketim tesislerinden biri de yer alıyor. Teknoloji alanındaki uzmanlığımızı finansman kabiliyetlerimizle bir araya getirerek, iddialı yenilenebilir enerji projelerinin hem finansal açıdan sürdürülebilir hem de operasyonel olarak başarılı olmasını sağlıyoruz.
Kalyon ile YEKA kapsamında yakın zamanda bir sözleşme imzaladınız. Bu gelişmeyi önemli kılan nedir?
Her ne kadar gereklilikleri zaman içinde değişim gösterse de, Türkiye’deki YEKA ihaleleri her zaman yerli katkı oranına büyük önem vermiştir. Son dönemde ise, Türkiye’de üretilen inverterler gibi yerli katma değer sağlayan ekipmanların kullanımı giderek daha fazla teşvik ediliyor.
Bu bağlamda Kalyon ile imzaladığımız yeni sözleşme bizim için gerçek bir dönüm noktası niteliğinde. Halihazırda birçok güneş enerjisi santralinde kullanılan inverterlerimiz ilk kez “yerli malı belgesi” taşıyacak. Bu da, Türkiye’de üretimi yerelleştirme doğrultusundaki çabalarımızı ve aynı zamanda GE Vernova’nın yüksek teknoloji standartlarını koruma kararlılığımızı yansıtıyor. Ayrıca, küresel uzmanlığı yerel işbirlikleriyle birleştirerek, güvenilir, ölçeklenebilir ve Türkiye’nin enerji dönüşümü hedefleriyle tamamen uyumlu çözümler sunabildiğimizi gösteriyor.
Güneş enerjisini bir kenara bırakırsak, enerji depolama da Türkiye’de giderek daha fazla konuşulan bir konu haline geldi. Bu pazarın gelişimini nasıl görüyorsunuz ve GE Vernova bu alanda nasıl bir rol oynayacak?
Depolama alanındaki ivme inanılmaz. Türkiye’de yenilenebilir enerjiyle depolamayı bir araya getiren projeler büyük ilgi gördü. Bu tür projeler, yenilenebilir kaynakların verimli kullanılmasını sağlarken aynı zamanda şebeke güvenilirliğini artırıyor; yani temiz enerjinin ihtiyaç duyulan anda erişilebilir olmasını sağlıyor.
İşte tam da burada GE Vernova’nın benzersiz konumu devreye giriyor. Dünya genelinde, on yılı aşkın süredir güneş enerjisi ve depolama alanında aktif olarak yer çalışıyoruz ve birçok ülkede faaliyette olan geniş bir depolama portföyüne sahibiz. Sadece performans garantili gelişmiş inverter ve depolama teknolojilerini sunmakla kalmıyor, aynı zamanda kontrol sistemlerinden mühendislik uzmanlığına, uzun vadeli bakım anlaşmalarından projelerin ilerlemesini sağlayan finansman çözümlerine kadar tam entegre bir hizmet paketi sunuyoruz.
Türkiye’de ise, güneş enerjisi alanında kanıtladığımız başarılı modeli depolama alanına da taşımayı hedefliyoruz: Bu modelin temelini yerel ortaklarla yakın işbirliği, entegre teknoloji ve pazara özel finansman çözümleri oluşturuyor. Bu sayede, Türkiye’nin temiz enerji geleceğini güvence altına alacak depolama altyapısının inşasına katkı sağlayabiliriz.
Geleceğe baktığınızda, GE Vernova’nın Türkiye’deki büyüme öncelikleri nelerdir?
Türkiye, bölgedeki en iddialı yenilenebilir enerji yol haritalarından birine sahip. 2035 yılına kadar güneş enerjisi kapasitesini üç kattan fazla artırmayı ve rüzgar enerjisinde de ciddi bir genişleme sağlamayı planlıyor. Bu büyümede güneş enerjisi, her yıl düzenli kapasite artışlarıyla merkezi bir rol oynayacak.
Bizim için bu durum, Türkiye’yi öncelikli bir pazar haline getiriyor. Gelişmiş güneş enerjisi ve depolama teknolojilerini yerel üretim ve güçlü işbirlikleriyle bir araya getirirken, projelerin hayata geçmesini kolaylaştıran entegre finansal çözümleri sunmaya devam etmeyi hedefliyoruz. Bir diğer deyişle, yalnızca Türkiye’nin iddialı hedeflerini karşılamakla kalmayıp, uzun vadede yerel yenilenebilir enerji ekosistemini güçlendiren, güvenilir, ölçeklenebilir ve yerelleştirilmiş çözümler sunarak ülkenin daha sürdürülebilir enerjiye geçişine anlamlı katkıda bulunmak istiyoruz.
Türkiye enerji dönüşümünü hızlandırırken, GE Vernova’nın farklı teknolojileri ve iş alanları bu süreci nasıl destekliyor?
Elbette, güneş enerjisi bizim için Türkiye’de büyük bir odak noktası oldu, ancak çalışmalarımız bunun çok ötesine uzanıyor. Türkiye, yalnızca yenilenebilir enerji kapasitesini büyütmekle kalmıyor, mevcut sistemlerini de modernize etmek için ciddi bir çaba gösteriyor. Biz de bu sürecin içinde yalnızca bir teknoloji sağlayıcısı olarak değil, aynı zamanda bir yatırım ortağı ve yazılım sağlayıcısı olarak yer alıyoruz.
GE Vernova olarak bugün, Türkiye’nin elektrik üretiminin önemli bir bölümünü destekliyoruz. Rüzgâr ve hidroelektrik alanlarının yanı sıra, doğalgaz tarafında da aktif bir oyuncuyuz. Geçtiğimiz yaz ENKA’ya teslim ettiğimiz ilk 9HA.02 H sınıfı türbinimiz, enerji güvenliği anlamında önemli bir katkı sağladı. Dijital tarafta ise, Asset Performance Management (Varlık Performans Yönetimi) yazılımımız, aralarında SOCAR Türkiye’nin de bulunduğu şirketlerin operasyonları optimize etmesine, arızaları azaltmasına ve riskleri daha etkin yönetmesine yardımcı oluyor.
Ayrıca, dünyanın en büyüklerinden biri olan Gebze’deki güç transformatörleri fabrikamız onlarca yıldır üretim ve bakım hizmetleri veriyor. Aynı zamanda bölgedeki en büyük test laboratuvarına sahip bir Ar-Ge merkezine ev sahipliği yapıyor. Fabrika, üretiminin önemli bir kısmı dünya çapında ihraç ederek Türkiye’nin mühendislik kabiliyetlerini uluslararası arenada sergiliyor. Tesis, Avrupa’daki büyük projelere de geliişmiş teknoloji sağlıyor; bunlar arasında Polonya’daki Baltica 2 açık deniz rüzgâr santrali için üretilen karasal trafo merkezi ve Belçika’nın ulusal iletim sistemi operatörü için üretilen şönt reaktörleri bulunuyor. Fabrika, ayrıca, uygulamalı staj programlarıyla enerji sektörünün gelecek nesil profesyonellerini yetiştiriyor.
Enerji üretimi ve işletmelerin ötesinde, Türkiye’nin elektrik altyapısını güçlendirmek için de çalışıyoruz. TEİAŞ ile işbirliği içinde, İstanbul’daki kritik şebeke varlıklarının dayanıklılığını değerlendirmek ve gelecekteki olası depremlerde bu varlıkların güvenliğini sağlayacak önlemleri önermek amacıyla bir fizibilite çalışması yürütüyoruz.
Türkiye, zengin doğal kaynakları, güçlü mühendislik birikimi ve vizyoner enerji politikalarıyla bu dönüşüme liderlik etmeye hazırlanıyor. GE Vernova olarak, bu yolculuğun bir parçası olmaktan gurur duyuyoruz. Türkiye’nin enerji geleceğini ve sürdürülebilir kalkınmasını, sahip olduğumuz tüm uzmanlık alanlarımızla destekliyoruz.
