Türkiye, uzun süredir beklenen emisyon ticareti sistemine ilk somut adımını attı. İklim Değişikliği Başkanlığı, Türkiye Emisyon Ticaret Sistemi (ETS) Yönetmeliği Taslağı’nı yayımlayarak kamuoyunun görüşüne açtı. Sistem, karbon fiyatlandırma ve emisyon yönetimini tek çatı altında toplarken, emisyon yoğunluğunu azaltarak sanayide verimliliği artırmayı hedefliyor.
Anahtar Noktalar:
- 📅 Taslak, 4 Ağustos 2025’e kadar kamuoyunun görüşüne açık
- 📉 Emisyon yoğunluğu temelli üst sınır hedefleniyor
- 🏭 50.000 ton CO₂ üzerindeki tesisler kapsama dahil
- 📊 Pilot dönem: 2026-2027, ilk uygulama dönemi: 2028-2035
- 💶 Tamamlayıcı karbon fiyatı ve esneklik mekanizmaları sunuluyor
- 🇪🇺 AB ETS ile uyumlu sistem yapısı öngörülüyor
Türkiye ETS: Karbon Fiyatlandırmasında Yeni Dönem
İklim Değişikliği Başkanlığı tarafından yayımlanan taslak, Türkiye’nin karbon piyasasına geçiş sürecinde önemli bir dönüm noktası olarak görülüyor. Yeni sistemle, 10 yıldır yürürlükte olan sera gazı izleme ve raporlama yükümlülükleri, artık karbon fiyatlandırma mekanizması ile entegre biçimde yürütülecek.
Emisyon Sınırı ve Kapsam
Emisyon yoğunluğu temelli üst sınır sistemin temelini oluşturuyor. Bu yaklaşım, üretimin artmasına izin verirken, birim ürün başına düşen emisyonun azaltılmasını hedefliyor. 50.000 ton CO₂ üzerindeki tesisler kapsama alınacak:
- Pilot Dönem (2026–2027): SKDM sektörleri ile sınırlı olacak ve bu dönemde kıyas metoduna göre ücretsiz tahsisat yapılmayacak.
- 1. Uygulama Dönemi (2028–2035): İki alt döneme ayrılacak. Bu dönemde Ek 1 faaliyetleri yürüten tesislersisteme dahil edilecek.
Raporlama, Esneklik ve Uyum
Katılımcı tesislerden, her yıl izleme planı, metodoloji planı, sera gazı emisyon raporu ve faaliyet seviyesi raporusunmaları beklenecek. Sistemde ayrıca:
- Bankalama ve ödünç alma gibi esneklik mekanizmaları bulunacak,
- Emisyon izni süreçleri, AB ETS’ye uyumlu şekilde yürütülecek,
- Tamamlayıcı karbon fiyatı ve fiyat koridoru uygulamaları ile piyasa istikrarı sağlanacak.
Sonuç: Türkiye Karbon Piyasası Yolunda
Türkiye ETS Yönetmeliği Taslağı, sanayi için hem yükümlülük hem fırsat anlamına geliyor. Sürdürülebilirlik ve rekabet açısından büyük önem taşıyan bu adım, Türkiye’nin AB Yeşil Mutabakatı’na uyum sürecinde kritik bir eşik.
[1] İklim Değişikliği Başkanlığı
